„Льольо грає сольо”: прізвиська гравців українських футбольних команд міжвоєнного періоду (20–30-ті роки ХХ століття)
DOI:
https://doi.org/10.29038/2413-0923-2020-13-140-153Ключові слова:
антропонім, прізвисько футболіста, мотивованість онімів, способи творення прізвиськ, метафора, синекдоха, утинки прізвищАнотація
У статті проаналізовано прізвиська українських футболістів, які грали за західноукраїнські клуби в період між двома світовими війнами – у 20–30-ті роки ХХ століття. З’ясовано мотиваційну базу прізвиськ футболістів і скласифіковано особові найменування гравців за критерієм мотивованості – виокремлено неофіційні антропоніми, що походять від демінутивних форм імен футболістів, їхніх прізвищ, назв живих і неживих об’єктів, різних ознак. Описано способи творення прізвиськ, серед яких метафора, синекдоха та різні трансформації, найчастіше утинки прізвищевих назв.
Посилання
Zmah, Peremyshl’ – Lviv, 1937–1939.
Sportovi visty, Lviv, 1931; 1933.
Slovnyk ukrainskoi movy, edited by I. K. Bilodid. 11 vols. Kyiv: Naukova dumka, 1970–1980.
Ilustrowany słownik języka polskiego, edited by Elżbiety Sobol, Warszawa: PWN, 2004.
Arkushyn, Hryhorii. “Prizvyska vchyteliv: motyvatsiia, slovotvir, vykhovnyi aspect”. Urok ukrainskoi, no. 2-3, 1999, рр. 28–33.
Astahova, Tamara. “Prozvishhe kak neot#emlemaja chast' sistemy imenovanij lic (na primere sbornoj RF po futbolu)”. Humanitarian Researches. Journal of Fundamental and Applied Researches, no. 1 (41), 2012, pp. 17–25.
Astahova, Tamara. “Prozvishhe kak neot#emlemaja chast' sistemy imenovanij lic (na primere prozvishh igrokov sbornoj RF po hokkeju)”. Tekst. Struktura i semantika: doklady XIII Mezhdunarodnoj konferencii, vol. 2, Moskva, 2011, рр. 11–23.
Verbianyi, Іvan. Kulturna povedinka. Rohatyn – Kyiv: Zhuravli, 1941.
Danylevska, Оksana. Ukrainska mova v ukrainskii shkoli na pochatku ХХІ stolitia: sotsiolinhvistychni narysy. Кyiv: Vydavnychyi dim “Kyievo-Mohylianska akademiia”, 2019.
Kolesnyk, Nataliia. “Specificity of Motivation Basis for Teachers’ Nicknames”. Opera in Linguistica Ukrainiana, no. 26, vol. 1, 2019, рр. 142–52.
Redko, Yulian. Slovnyk suchasnykh ukrainskykh prizvyshch: 2 vols. Lviv, 2007.
Slovnyk ukrainskoi onomastychnoi terminolohii, edited by Buchko D. H., Tlkachova N. V. Kharkiv: Ranok-NT, 2012.
Fatieiev, Dmitrii. “Nominations of football players and coaches in mass media and fan environment”. Ivzestia of the Volgograd State PedagogicalUniversity. Philological sciences. Moskva, 2015, рр. 112–9.
Khudash, Mykhailo. Z istorii ukrainskoi antroponimii. Kyiv: Naukova dumka, 1977.
Chuchvara, Аdriana. “On New Characteristics of the Content of Notion «Schoolchild’s Nickname» in Sociolinguistics”. Language and society, iss. 4, 2013, рр. 58–66.
Chuchvara, Adriana. Sotsiokohnityvni chynnyky formuvania prizvyska shkoliara (na materiali neofitsiinoho imennyka uchniv Lvivskoi oblasti). PhD Thesis Abstract. Lviv, 2013.
Chuchka, Pavlo. “Inshi vydy osobovykh nazv”. Słowiańska onomastyka: Encyklopedia, pod redakcją Ewy Rzetelskiej-Feleszko i Aleksandry Cieślikowej, przy współudziale Jerzego Dumy. W 2 t. T. 1. Warszawa; Kraków: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 2002.
Chuchka, Pavlo. “Prizvysko”. Ukrainska mova: entsyklopediia, edited by V. M. Rusanivskyi, and O. O. Taranenko. Kyiv, 2000.
Cieślikowa, Aleksandra. “Miejsce przezwiska w systemie antroponimicznym (historia a współczesność)”. Przezwiska і przydomki w językach słowiańskich. Część І. Rozprawy Slawistyczne. 14. Lublin, 1998, s. 71–80.
Сieślikowa, Aleksandra. “Przezwiska zbiorowe i przydomki”. Polskie nazwy własne: Encyklopedia, pod red. Ewy Rzetelskiej-Feleszko i Aleksandry Cieślikowej, przy współudziale Jerzego Dumy. Warszawa; Kraków, 1998, s. 177–80.
Сieślikowa, Aleksandra. “Przezwiska, przydomki”. Słowiańska onomastyka: Encyklopedia, pod redakcją Ewy Rzetelskiej-Feleszko i Aleksandry Cieślikowej, przy współudziale Jerzego Dumy. W 2 t. T. I. Warszawa; Kraków: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 2002, s. 476–8.
Długosz, Krystyna. “Europejskie przezwiska młodzieży”. Europa-Regionum., t. II, 1997, s. 35–46.
Długosz, Krystyna. “Elementy obce w strukturze współczesnego przezwiska polskiego”. Przezwiska i przydomki w językach słowiańskich. Część І. Rozprawy Slawistyczne. 14. Lublin, 1998, s. 103–19.
Hauser, P. “Přezdívky jako součást slangu”. Sborník přednáńek z III konference o slangu a argotu v Plzni 24 –27 ledna1984, Plzeň, 1987, s. 77–84.
Łobodzińska, Romana. “Stan prac nad słownikiem przezwisk polskich (Próba systematyki materiału)”. Rozprawy Komisji językowej, t. XIII, Wrocław, 1982, s. 233–42.
Łobodzińska, Romana, і Tomczak, Lucyna. Współczesne przezwiska polskie. Analiza formalna i znaczeniowa. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1988.
Pastyřík, S. “K současným přezdívkám a jejich třídění”. Sborník přednáńek z VII konference o slangu a argotu v Plzni 24 –25 září 2003. Plzeň, 2005, s. 123–6.
Sportovi visty, Lviv, 1931; 1933.
Slovnyk ukrainskoi movy, edited by I. K. Bilodid. 11 vols. Kyiv: Naukova dumka, 1970–1980.
Ilustrowany słownik języka polskiego, edited by Elżbiety Sobol, Warszawa: PWN, 2004.
Arkushyn, Hryhorii. “Prizvyska vchyteliv: motyvatsiia, slovotvir, vykhovnyi aspect”. Urok ukrainskoi, no. 2-3, 1999, рр. 28–33.
Astahova, Tamara. “Prozvishhe kak neot#emlemaja chast' sistemy imenovanij lic (na primere sbornoj RF po futbolu)”. Humanitarian Researches. Journal of Fundamental and Applied Researches, no. 1 (41), 2012, pp. 17–25.
Astahova, Tamara. “Prozvishhe kak neot#emlemaja chast' sistemy imenovanij lic (na primere prozvishh igrokov sbornoj RF po hokkeju)”. Tekst. Struktura i semantika: doklady XIII Mezhdunarodnoj konferencii, vol. 2, Moskva, 2011, рр. 11–23.
Verbianyi, Іvan. Kulturna povedinka. Rohatyn – Kyiv: Zhuravli, 1941.
Danylevska, Оksana. Ukrainska mova v ukrainskii shkoli na pochatku ХХІ stolitia: sotsiolinhvistychni narysy. Кyiv: Vydavnychyi dim “Kyievo-Mohylianska akademiia”, 2019.
Kolesnyk, Nataliia. “Specificity of Motivation Basis for Teachers’ Nicknames”. Opera in Linguistica Ukrainiana, no. 26, vol. 1, 2019, рр. 142–52.
Redko, Yulian. Slovnyk suchasnykh ukrainskykh prizvyshch: 2 vols. Lviv, 2007.
Slovnyk ukrainskoi onomastychnoi terminolohii, edited by Buchko D. H., Tlkachova N. V. Kharkiv: Ranok-NT, 2012.
Fatieiev, Dmitrii. “Nominations of football players and coaches in mass media and fan environment”. Ivzestia of the Volgograd State PedagogicalUniversity. Philological sciences. Moskva, 2015, рр. 112–9.
Khudash, Mykhailo. Z istorii ukrainskoi antroponimii. Kyiv: Naukova dumka, 1977.
Chuchvara, Аdriana. “On New Characteristics of the Content of Notion «Schoolchild’s Nickname» in Sociolinguistics”. Language and society, iss. 4, 2013, рр. 58–66.
Chuchvara, Adriana. Sotsiokohnityvni chynnyky formuvania prizvyska shkoliara (na materiali neofitsiinoho imennyka uchniv Lvivskoi oblasti). PhD Thesis Abstract. Lviv, 2013.
Chuchka, Pavlo. “Inshi vydy osobovykh nazv”. Słowiańska onomastyka: Encyklopedia, pod redakcją Ewy Rzetelskiej-Feleszko i Aleksandry Cieślikowej, przy współudziale Jerzego Dumy. W 2 t. T. 1. Warszawa; Kraków: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 2002.
Chuchka, Pavlo. “Prizvysko”. Ukrainska mova: entsyklopediia, edited by V. M. Rusanivskyi, and O. O. Taranenko. Kyiv, 2000.
Cieślikowa, Aleksandra. “Miejsce przezwiska w systemie antroponimicznym (historia a współczesność)”. Przezwiska і przydomki w językach słowiańskich. Część І. Rozprawy Slawistyczne. 14. Lublin, 1998, s. 71–80.
Сieślikowa, Aleksandra. “Przezwiska zbiorowe i przydomki”. Polskie nazwy własne: Encyklopedia, pod red. Ewy Rzetelskiej-Feleszko i Aleksandry Cieślikowej, przy współudziale Jerzego Dumy. Warszawa; Kraków, 1998, s. 177–80.
Сieślikowa, Aleksandra. “Przezwiska, przydomki”. Słowiańska onomastyka: Encyklopedia, pod redakcją Ewy Rzetelskiej-Feleszko i Aleksandry Cieślikowej, przy współudziale Jerzego Dumy. W 2 t. T. I. Warszawa; Kraków: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 2002, s. 476–8.
Długosz, Krystyna. “Europejskie przezwiska młodzieży”. Europa-Regionum., t. II, 1997, s. 35–46.
Długosz, Krystyna. “Elementy obce w strukturze współczesnego przezwiska polskiego”. Przezwiska i przydomki w językach słowiańskich. Część І. Rozprawy Slawistyczne. 14. Lublin, 1998, s. 103–19.
Hauser, P. “Přezdívky jako součást slangu”. Sborník přednáńek z III konference o slangu a argotu v Plzni 24 –27 ledna1984, Plzeň, 1987, s. 77–84.
Łobodzińska, Romana. “Stan prac nad słownikiem przezwisk polskich (Próba systematyki materiału)”. Rozprawy Komisji językowej, t. XIII, Wrocław, 1982, s. 233–42.
Łobodzińska, Romana, і Tomczak, Lucyna. Współczesne przezwiska polskie. Analiza formalna i znaczeniowa. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1988.
Pastyřík, S. “K současným přezdívkám a jejich třídění”. Sborník přednáńek z VII konference o slangu a argotu v Plzni 24 –25 září 2003. Plzeň, 2005, s. 123–6.
Завантаження
Опубліковано
2020-12-30
Номер
Розділ
Статті
Як цитувати
“„Льольо грає сольо”: прізвиська гравців українських футбольних команд міжвоєнного періоду (20–30-ті роки ХХ століття)”. Лінгвостилістичні студії, no. 13, Dec. 2020, pp. 140-53, https://doi.org/10.29038/2413-0923-2020-13-140-153.
