До походження давніх топонімів Львівської області (матеріали до історико-етимологічного словника). 35–41
DOI:
https://doi.org/10.29038/2413-0923-2020-13-186-198Ключові слова:
антропонім, особова назва, патронім, апелятив, ойконім, онімізаціяАнотація
Стаття присвячена лінгвістичному аналізу сучасних назв населених пунктів Львівської області: Бíбрка, Бíтля, Бóриня, Велúке Колóдно, Верхня Лукавиця, Городисько та Демня. На матеріалі документально засвідчених історичних фіксацій найдавніших ойконімів досліджуваного регіону України простежено як особливості словотвірних моделей, так і фонетичні модифікації аналізованих онімів у часі.
Посилання
Arkhyv Yuho-Zapadnoi Rossyy, yzd. Vremennoiu komyssyeiu dlia razbora drevnykh aktov [...]. Kyev: V unyversytetskoi typohrafyy, ch. I–VIII, 1859–1914.
Velykyi tlumachnyi slovnyk suchasnoi ukrainskoi movy, edited by V. T. Busel. Kyiv; Irpin: VTF “Perun”, 2007.
Etymolohichnyi slovnyk litopysnykh heohrafichnykh nazv Pivdennoi Rusi, edited by O. S. Stryzhak. Kyiv: Naukova dumka, 1985.
Etymolohichnyi slovnyk ukrainskoi movy, edited by O. S. Melnychuk. 7 vols. Kyiv: Naukova dumka, 1982–2012.
Zhelekhivskyi, Yevhenii, Nedilskyi, Sofron. Malorusko-nimetskyi slovar. 2 vols. Lviv: Z drukarni tovarystva imeni Shevchenka, 1886.
Istoriia mist i sil Ukrainskoi RSR: Lvivska oblast, edited by V. Yu. Malanchuk. Kyiv: Holovna redaktsiia Ukrainskoi radianskoi entsyklopedii AN URSR, 1968.
Yosyfinska (1785–1788) i Frantsyskanska (1819–1820) metryky. Pershi pozemelni kadastry Halychyny. Pokazhchyk naselenykh punktiv, edited by P. Zakharchyshyna. Kyiv: Naukova dumka, 1965.
Novgorodskie piscovye knigi, izd. Arheograficheskoju komissieju. Sankt-Peterburh: Senatskaia typohrafyia, 6 vols, 1859–1915.
Slovar ukrainskoi movy, edited by B. D. Hrinchenko. 4 vols. Kyiv, 1907–1909.
Slovnyk hidronimiv Ukrainy, edited by A. P. Nepokupnyi, O. S. Stryzhak, K. K. Tsiluiko. Kyiv: Naukova dumka, 1979.
Slovnyk staroukrainskoi movy XIV–XV st., edited by L. L. Humetska, I. M. Kernytskyi. 2 vols. Kyiv: Naukova dumka, 1977–1978.
Slovnyk ukrainskoi movy, edited by I. K. Bilodid. 11 vols. Kyiv: Naukova dumka, 1970–1980.
Slovnyk ukrainskoi movy XVI – persha polovyna XVII st., edited by D. Hrynchyshyn. 17 vols. Lviv, 1994–2017.
Sloўnik belaruskikh havorak paўnochna-zakhodniai Belarusi i yae pahranichcha, edited by Yu. F. Matskevich. 5 vols. Minsk: Navuka i tэkhnika, 1979–1986.
Ukraina: Administratyvno-terytorialnyi ustrii (stanom na 1 sichnia 2012 roky), edited by H. P. Skopnenko. Kyiv: Parlamentske vydavnytstvo, 2012.
Ukrainska RSR: Administratyvno-terytorialnyi podil na 1 veresnia 1946 roky, edited by M. F. Popivskyi. Kyiv: Ukrainske vydavnytstvo politychnoi literatury, 1947.
Jetimologicheskij slovar' slavjanskih jazykov: Praslavjanskij leksicheskij fond, edited by O. N. Trubacheva. 41 vol. Moskva: Nauka, 1974–2018.
Hydronimia Wisły. Cz. 1: Wykaz nazw w układzie hydrograficznym, pod red. P. Zwolińskiego. Wroclaw etc.: Wydawnictwo PAN, 1965.
Nazwy geograficzne Śląska. pod red. S. Rosponda. W 4 t. Warszawa etc.: Wydawnictwo PAN, 1970–1988.
Russisches geographisches Namenbuch, Begr. von M. Vasmer. Bd I–X. Wiesbaden: Akademie der Wissenschaften und der Literatur, 1962–1980.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. F. Sulimierskiego. W 15 t. Warszawa: Nowy Świat, 1880–1902.
Słownik prasłowiański, pod red. F. Sławskiego. W 8 t. Wrocław etc.: Wydawnictwo PAN, 1974–2001.
Szulowska, Wanda i Wolnicz-Pawłowska, Ewa. Nazwy wód w Polsce. W 2 cz. Cz. 1.Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2001.
Buchko, Dmytro. Pokhodzhennia nazv naselenykh punktiv Pokuttia. Lviv: Svit, 1990.
Buchko, Dmytro, Buchko, Mykola. “Nadsiannia: Nazvy naidavnishykh poselen”. Nash krai – Liubachivshchyna, iss. 1, 2000, pp. 6–16.
Verbych, Sviatoslav. Hidronimiia baseinu Dnistra. Lutsk: Vydavnytstvo “Teren”, 2017.
Hrabovetskyi, Volodymyr. Zvenyhorod. Lviv, 1959.
Hrabovetskyi, Volodymyr, Hopalo, Ivan. Horodok: istoryko-kraieznavchyi narys. Lviv: Kameniar, 1968.
Demchuk, Maria. “The most ancient ukrainian oikonims of anthroponymic origin: the question of etymology”. The Ethnology Notebooks, no. 1, 2018, pp. 150–156. https://doi.org/10.15407/nz2018.01.150
Dolyns’ka, Mariana. “Historical topography of self-managing suburbs of the city of L’viv of the 16th – 18th cc.”. Drohobych Regional Studies, iss. 9, Drohobych: Kolo, 2005, pp. 214–224.
Kis, Yaroslav. “Vynyknennia i roztashuvannia mist na terytorii Ruskoho i Belzkoho voievodstv vid XIV do seredyny XVII stolit”. Arkhivy Ukrainy, № 1, 1968, pp. 35–41.
Kozlova, Raysa. “Atnychnaia эtnonymyia: Vorάnoι, ʼAβorάκη, Voroύσκοι (lynhvystycheskyi kemmentaryi)”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2014, 2014, pp. 26–45.
Kotovych, Vira. Pokhodzhennia nazv naselenykh punktiv Opillia. Drohobych: Vidrodzhennia, 2000.
Kotovych, Vira. Pokhodzhennia nazv naselenykh punktiv Peremyshlianshchyny. Drohobych: Vymir, 2006.
Kupchynskyi, Oleh. Studii z istorii ukrainskoi movy ta oikonimii: vybrani statti ta materialy. 3 vols. Vol. 1. Lviv: Doslidno-vydavnychyi tsentr Naukovoho tovarystva imeni Shevchenka, 2011.
Laba, Vasyl. “Slidamy znyklykh sil: Znykli sela na terytorii raionu”. Radianskyi shliakh, 7 Mar., 1989.
Laba, Vasyl. Istoriia sela Bakivtsi vid naidavnishykh chasiv do 1939 roku. Lviv, 1996.
Laba, Vasyl. Istoriia sela Borynychi vid naidavnishykh chasiv do 1939 roku. Lviv, 1996.
Laba, Vasyl. Istoriia sela Zhyrivka: vid naidavnishykh chasiv do 1939 roku. Lviv, 2002.
Laba, Vasyl. Istoriia sela Lishchyn vid naidavnishykh chasiv do 1939 roku. Lviv, 2005.
Laba, Vasyl. Istoriia sela Demnia vid naidavnishykh chasiv do 1939 roku. 2nd ed. Lviv, 2007.
Lychuk, Svitlana. Semantyka ta struktura narodnykh heohrafichnykh nazv Ivano-Frankivshchyny. PhD Thesis. Ivano-Frankivsk, 2015.
Luchyk, Vasyl. Etymolohichnyi slovnyk toponimiv Ukrainy. Kyiv: Vydavnychyi tsentr “Akademiia”, 2014.
Masenko, Larysa. Hidronimiia Skhidnoho Podillia. Kyiv: Naukova dumka, 1979.
Pakhomova, Svitlana. “Asymiliatsiia ukrainskykh nazv naselenykh punktiv u Skhidnii Slovachchyni”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2017–2018, 2018, pp. 130–139.
Podorozhi v Ukrainski Karpaty, edited by M. A. Valo. Lviv: Kameniar, 1993.
Redkva, Yaroslav. “Rekonstruktsiia oikonimiinoi systemy Lvivskoi zemli Ruskoho voievodstva kintsia XIV st.”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2005, 2005, pp. 153–170.
Redkva, Yaroslav. “Polskomovna fonetychna adaptatsiia y transliteratsiia pryholosnykh zvukiv v oikonimii Halytskoi ta Lvivskoi zemel kolyshnoho Ruskoho voievodstva”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2008, 2008, pp. 145–170.
Rudnytskyi, Yaroslav. Heohrafichni nazvy Boikivshchyny. 2nd ed. Vinnipeg, 1962.
Svieshnikov, Ihor. Zvenyhorod. Lviv, 1987.
Ustyianovych, Kornylo. “Put za Beskyd: “Sviatoslaviie” i tradytsiia o Sviatoslavi 1015 r.”. Podorozhi v Ukrainski Karpaty, edited by M. A. Valo. Lviv: Kameniar, 1993, pp. 199–219.
Khudash, Mykhailo, and Demchuk Mariia. Pokhodzhennia ukrainskykh karpatskykh i prykarpatskykh nazv naselenykh punktiv (vidantroponimni utvorennia). Kyiv: Naukova dumka, 1991.
Khudash, Mykhailo. Ukrainski karpatski i prykarpatski nazvy naselenykh punktiv: Utvorennia vid slovianskykh avtokhtonnykh vidkompozytnykh skorochenykh osobovykh vlasnykh imen. Kyiv: Naukova dumka, 1995.
Khudash, Mykhailo. Ukrainski karpatski i prykarpatski nazvy naselenykh punktiv (utvorennia vid vidapeliatyvnykh antroponimiv). Lviv: Vydavnycha firma “Afisha”, 2004.
Khudash, Mykhailo. Thus, based on the materials of documented historical fixations of one of the oldest oikonyms of the studied region, both the features of word-formation models and phonetic modifications of the analyzed onyms in time were traced. Lviv: Vydavnycha firma “Afisha”, 2006.
Cherniakhivska, Yevheniia. Toponimiia Lvivshchyny. PhD Thesis Abstract. Lviv, 1966.
Shulhach, Viktor. “Osnova *but- v hidronimii Ukrainy”. Onomastyka Ukrainy pershoho tysiacholittia nashoi ery, edited by I. M. Zheliezniak. Kyiv: Naukova dumka, 1992, pp. 87–94.
Shulhach, Vyktor. “K rekonstruktsyy praslavianskoho leksycheskoho fonda: proyzvodnye na *-yn (na osnove onomastycheskoho materyala “Novhorodskykh pystsovykh knyh”)”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2003, 2003, pp. 69–89.
Czapla, Anna. Nazwy miejscowości historycznej ziemi Lwowskiej. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2011.
Kopertowska, Danuta. “Nazwy geograficzne Radomskiego”. Onomastica, r. XXXIX, 1994, pp. 49–78.
Kuropatnicki, Ewaryst. Geografia albo dokładne opisanie królestw Galicyi i Łodomeri. wydanie powtórne. Lwów: W drukarni zakładu narodowego imienia Ossolińskich, 1858 (reprint: wyd. Roksana oraz Muzeum Okręgowe w Krośnie. Krosno, 1998).
Rudnicki, Jarosław. Nazwy geograficzne Bojkowszczyzny. Lwów: Publisher: Kasa im. Rektora J. Mianowskiego Instytut Popierania Polskiej Twórczości Naukowej, 1939.
Závodný, Andrej. “Zopár novších poznámok k výkladom niektorých hydroným z povodia slovenských prítokov Moravy”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2011–2012, 2012, pp. 79–91.
Velykyi tlumachnyi slovnyk suchasnoi ukrainskoi movy, edited by V. T. Busel. Kyiv; Irpin: VTF “Perun”, 2007.
Etymolohichnyi slovnyk litopysnykh heohrafichnykh nazv Pivdennoi Rusi, edited by O. S. Stryzhak. Kyiv: Naukova dumka, 1985.
Etymolohichnyi slovnyk ukrainskoi movy, edited by O. S. Melnychuk. 7 vols. Kyiv: Naukova dumka, 1982–2012.
Zhelekhivskyi, Yevhenii, Nedilskyi, Sofron. Malorusko-nimetskyi slovar. 2 vols. Lviv: Z drukarni tovarystva imeni Shevchenka, 1886.
Istoriia mist i sil Ukrainskoi RSR: Lvivska oblast, edited by V. Yu. Malanchuk. Kyiv: Holovna redaktsiia Ukrainskoi radianskoi entsyklopedii AN URSR, 1968.
Yosyfinska (1785–1788) i Frantsyskanska (1819–1820) metryky. Pershi pozemelni kadastry Halychyny. Pokazhchyk naselenykh punktiv, edited by P. Zakharchyshyna. Kyiv: Naukova dumka, 1965.
Novgorodskie piscovye knigi, izd. Arheograficheskoju komissieju. Sankt-Peterburh: Senatskaia typohrafyia, 6 vols, 1859–1915.
Slovar ukrainskoi movy, edited by B. D. Hrinchenko. 4 vols. Kyiv, 1907–1909.
Slovnyk hidronimiv Ukrainy, edited by A. P. Nepokupnyi, O. S. Stryzhak, K. K. Tsiluiko. Kyiv: Naukova dumka, 1979.
Slovnyk staroukrainskoi movy XIV–XV st., edited by L. L. Humetska, I. M. Kernytskyi. 2 vols. Kyiv: Naukova dumka, 1977–1978.
Slovnyk ukrainskoi movy, edited by I. K. Bilodid. 11 vols. Kyiv: Naukova dumka, 1970–1980.
Slovnyk ukrainskoi movy XVI – persha polovyna XVII st., edited by D. Hrynchyshyn. 17 vols. Lviv, 1994–2017.
Sloўnik belaruskikh havorak paўnochna-zakhodniai Belarusi i yae pahranichcha, edited by Yu. F. Matskevich. 5 vols. Minsk: Navuka i tэkhnika, 1979–1986.
Ukraina: Administratyvno-terytorialnyi ustrii (stanom na 1 sichnia 2012 roky), edited by H. P. Skopnenko. Kyiv: Parlamentske vydavnytstvo, 2012.
Ukrainska RSR: Administratyvno-terytorialnyi podil na 1 veresnia 1946 roky, edited by M. F. Popivskyi. Kyiv: Ukrainske vydavnytstvo politychnoi literatury, 1947.
Jetimologicheskij slovar' slavjanskih jazykov: Praslavjanskij leksicheskij fond, edited by O. N. Trubacheva. 41 vol. Moskva: Nauka, 1974–2018.
Hydronimia Wisły. Cz. 1: Wykaz nazw w układzie hydrograficznym, pod red. P. Zwolińskiego. Wroclaw etc.: Wydawnictwo PAN, 1965.
Nazwy geograficzne Śląska. pod red. S. Rosponda. W 4 t. Warszawa etc.: Wydawnictwo PAN, 1970–1988.
Russisches geographisches Namenbuch, Begr. von M. Vasmer. Bd I–X. Wiesbaden: Akademie der Wissenschaften und der Literatur, 1962–1980.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. F. Sulimierskiego. W 15 t. Warszawa: Nowy Świat, 1880–1902.
Słownik prasłowiański, pod red. F. Sławskiego. W 8 t. Wrocław etc.: Wydawnictwo PAN, 1974–2001.
Szulowska, Wanda i Wolnicz-Pawłowska, Ewa. Nazwy wód w Polsce. W 2 cz. Cz. 1.Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2001.
Buchko, Dmytro. Pokhodzhennia nazv naselenykh punktiv Pokuttia. Lviv: Svit, 1990.
Buchko, Dmytro, Buchko, Mykola. “Nadsiannia: Nazvy naidavnishykh poselen”. Nash krai – Liubachivshchyna, iss. 1, 2000, pp. 6–16.
Verbych, Sviatoslav. Hidronimiia baseinu Dnistra. Lutsk: Vydavnytstvo “Teren”, 2017.
Hrabovetskyi, Volodymyr. Zvenyhorod. Lviv, 1959.
Hrabovetskyi, Volodymyr, Hopalo, Ivan. Horodok: istoryko-kraieznavchyi narys. Lviv: Kameniar, 1968.
Demchuk, Maria. “The most ancient ukrainian oikonims of anthroponymic origin: the question of etymology”. The Ethnology Notebooks, no. 1, 2018, pp. 150–156. https://doi.org/10.15407/nz2018.01.150
Dolyns’ka, Mariana. “Historical topography of self-managing suburbs of the city of L’viv of the 16th – 18th cc.”. Drohobych Regional Studies, iss. 9, Drohobych: Kolo, 2005, pp. 214–224.
Kis, Yaroslav. “Vynyknennia i roztashuvannia mist na terytorii Ruskoho i Belzkoho voievodstv vid XIV do seredyny XVII stolit”. Arkhivy Ukrainy, № 1, 1968, pp. 35–41.
Kozlova, Raysa. “Atnychnaia эtnonymyia: Vorάnoι, ʼAβorάκη, Voroύσκοι (lynhvystycheskyi kemmentaryi)”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2014, 2014, pp. 26–45.
Kotovych, Vira. Pokhodzhennia nazv naselenykh punktiv Opillia. Drohobych: Vidrodzhennia, 2000.
Kotovych, Vira. Pokhodzhennia nazv naselenykh punktiv Peremyshlianshchyny. Drohobych: Vymir, 2006.
Kupchynskyi, Oleh. Studii z istorii ukrainskoi movy ta oikonimii: vybrani statti ta materialy. 3 vols. Vol. 1. Lviv: Doslidno-vydavnychyi tsentr Naukovoho tovarystva imeni Shevchenka, 2011.
Laba, Vasyl. “Slidamy znyklykh sil: Znykli sela na terytorii raionu”. Radianskyi shliakh, 7 Mar., 1989.
Laba, Vasyl. Istoriia sela Bakivtsi vid naidavnishykh chasiv do 1939 roku. Lviv, 1996.
Laba, Vasyl. Istoriia sela Borynychi vid naidavnishykh chasiv do 1939 roku. Lviv, 1996.
Laba, Vasyl. Istoriia sela Zhyrivka: vid naidavnishykh chasiv do 1939 roku. Lviv, 2002.
Laba, Vasyl. Istoriia sela Lishchyn vid naidavnishykh chasiv do 1939 roku. Lviv, 2005.
Laba, Vasyl. Istoriia sela Demnia vid naidavnishykh chasiv do 1939 roku. 2nd ed. Lviv, 2007.
Lychuk, Svitlana. Semantyka ta struktura narodnykh heohrafichnykh nazv Ivano-Frankivshchyny. PhD Thesis. Ivano-Frankivsk, 2015.
Luchyk, Vasyl. Etymolohichnyi slovnyk toponimiv Ukrainy. Kyiv: Vydavnychyi tsentr “Akademiia”, 2014.
Masenko, Larysa. Hidronimiia Skhidnoho Podillia. Kyiv: Naukova dumka, 1979.
Pakhomova, Svitlana. “Asymiliatsiia ukrainskykh nazv naselenykh punktiv u Skhidnii Slovachchyni”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2017–2018, 2018, pp. 130–139.
Podorozhi v Ukrainski Karpaty, edited by M. A. Valo. Lviv: Kameniar, 1993.
Redkva, Yaroslav. “Rekonstruktsiia oikonimiinoi systemy Lvivskoi zemli Ruskoho voievodstva kintsia XIV st.”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2005, 2005, pp. 153–170.
Redkva, Yaroslav. “Polskomovna fonetychna adaptatsiia y transliteratsiia pryholosnykh zvukiv v oikonimii Halytskoi ta Lvivskoi zemel kolyshnoho Ruskoho voievodstva”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2008, 2008, pp. 145–170.
Rudnytskyi, Yaroslav. Heohrafichni nazvy Boikivshchyny. 2nd ed. Vinnipeg, 1962.
Svieshnikov, Ihor. Zvenyhorod. Lviv, 1987.
Ustyianovych, Kornylo. “Put za Beskyd: “Sviatoslaviie” i tradytsiia o Sviatoslavi 1015 r.”. Podorozhi v Ukrainski Karpaty, edited by M. A. Valo. Lviv: Kameniar, 1993, pp. 199–219.
Khudash, Mykhailo, and Demchuk Mariia. Pokhodzhennia ukrainskykh karpatskykh i prykarpatskykh nazv naselenykh punktiv (vidantroponimni utvorennia). Kyiv: Naukova dumka, 1991.
Khudash, Mykhailo. Ukrainski karpatski i prykarpatski nazvy naselenykh punktiv: Utvorennia vid slovianskykh avtokhtonnykh vidkompozytnykh skorochenykh osobovykh vlasnykh imen. Kyiv: Naukova dumka, 1995.
Khudash, Mykhailo. Ukrainski karpatski i prykarpatski nazvy naselenykh punktiv (utvorennia vid vidapeliatyvnykh antroponimiv). Lviv: Vydavnycha firma “Afisha”, 2004.
Khudash, Mykhailo. Thus, based on the materials of documented historical fixations of one of the oldest oikonyms of the studied region, both the features of word-formation models and phonetic modifications of the analyzed onyms in time were traced. Lviv: Vydavnycha firma “Afisha”, 2006.
Cherniakhivska, Yevheniia. Toponimiia Lvivshchyny. PhD Thesis Abstract. Lviv, 1966.
Shulhach, Viktor. “Osnova *but- v hidronimii Ukrainy”. Onomastyka Ukrainy pershoho tysiacholittia nashoi ery, edited by I. M. Zheliezniak. Kyiv: Naukova dumka, 1992, pp. 87–94.
Shulhach, Vyktor. “K rekonstruktsyy praslavianskoho leksycheskoho fonda: proyzvodnye na *-yn (na osnove onomastycheskoho materyala “Novhorodskykh pystsovykh knyh”)”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2003, 2003, pp. 69–89.
Czapla, Anna. Nazwy miejscowości historycznej ziemi Lwowskiej. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2011.
Kopertowska, Danuta. “Nazwy geograficzne Radomskiego”. Onomastica, r. XXXIX, 1994, pp. 49–78.
Kuropatnicki, Ewaryst. Geografia albo dokładne opisanie królestw Galicyi i Łodomeri. wydanie powtórne. Lwów: W drukarni zakładu narodowego imienia Ossolińskich, 1858 (reprint: wyd. Roksana oraz Muzeum Okręgowe w Krośnie. Krosno, 1998).
Rudnicki, Jarosław. Nazwy geograficzne Bojkowszczyzny. Lwów: Publisher: Kasa im. Rektora J. Mianowskiego Instytut Popierania Polskiej Twórczości Naukowej, 1939.
Závodný, Andrej. “Zopár novších poznámok k výkladom niektorých hydroným z povodia slovenských prítokov Moravy”. Studii z onomastyky ta etymolohii. 2011–2012, 2012, pp. 79–91.
Завантаження
Опубліковано
2020-12-30
Номер
Розділ
Статті
Як цитувати
“До походження давніх топонімів Львівської області (матеріали до історико-етимологічного словника). 35–41”. Лінгвостилістичні студії, no. 13, Dec. 2020, pp. 186-98, https://doi.org/10.29038/2413-0923-2020-13-186-198.